ผ้าทอไทลื้อ ลายดั้งเดิม

กลุ่มทอผ้าบ้านทุ่งมอก ได้จัดตั้งกลุ่มสตรีและแม่บ้านเมื่อปี พ.ศ. 2543 โดยการรวมกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรในพื้นที่ เพื่อหารายได้ช่วงว่างเว้นจากการทำการเกษตร ให้มีอาชีพเสริมเพิ่มรายได้นอกเหนือจากการทำนาและทำไร่ จำนวน 30 คน โดยการถือหุ้นคนละ 100 บาท เป็นจำนวนเงิน 3,000 บาท และจัดตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนกลุ่มทอผ้าบ้านทุ่งมอก ในปี พ.ศ. 2549 ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 30 คน ใช้สถานที่ของหอประชุมหมู่บ้าน (หลังเก่า) ซึ่งเป็นศูนย์กลางของชุมชนเป็นสถานที่ดำเนินการกลุ่ม และมีหน่วยงานทางราชการเข้ามาช่วยเหลือสนับสนุน เช่น กรมส่งเสริมการเกษตร กรมการพัฒนาชุมชน การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) ศูนย์พัฒนาสังคมหน่วยที่ 31 จังหวัดพะเยา ร่วมกับศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรม ภาคที่ 1 จังหวัดเชียงใหม่ องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านมาง สถาบันการศึกษามหาวิทยาลัยพะเยา คณะนิติศาสตร์ โครงการ 1 คณะ 1 โมเดล การบูรณาการท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์ชุมชน : วิถีชีวิต วิถีถิ่นไทลื้อ และคณะวิทยาศาสตร์ โครงการ 3 ปี โครงการหมู่บ้านแม่ข่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประจำปีงบประมาณ 2559 กิจกรรมการถ่ายทอดกระบวนการทำความสะอาดด้วยฝ้ายและการย้อมผ้าสีธรรมชาติ และเทคนิคการสลับสีเส้นด้ายสำหรับการทอผ้าและออกแบบลายผ้า เป็นต้น หลังจากนั้นกลุ่มฯ ได้มีการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลายเพิ่มมากขึ้นและเน้นการทอผ้าฝ้าย ซึ่งเป็นที่ต้องการของตลาด ทำให้สมาชิกกลุ่มมีรายได้เพิ่มมากขึ้น ส่งผลถึงการยกระดับการพัฒนาของหมู่บ้านสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนและเป็นการอนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมไทลื้อไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้สืบทอดต่อไป จุดเด่นของผลิตภัณฑ์ เป็นผ้าทอที่มีเอกลักษณ์การทอที่แสดงให้เห็นถึงภูมิลำเนา สถานภาพของผู้ใช้ สะท้อนถึงชาติพันธุ์ของตนเองในผ้าทอแต่ละชิ้นทำให้เราเห็นเอกลักษณ์และลักษณะความสามารถในการสร้างสรรค์ของผู้ทอแต่ละบุคคลของชาวไทลื้อ คือ ลายน้ำไหล ใส่ลายมุกจก ยกง่ามหางปลา ใส่เกาะขอแหลม แซมดอกผักแว่น ดังนั้นผ้าทอจึงเปรียบเสมือนสมุดภาพ ที่แสดงถึงประวัติศาสตร์ของความเป็นมาของผู้ทอผ้าและวิถีชีวิตชาวไทลื้อเป็นการสืบสานวัฒนธรรมและสืบทอดภูมิปัญญา มีลวดลายที่สวยงาม ใช้สีธรรมชาติในการย้อม สามารถนำไปใช้ ตัดเสื้อ ผ้าคลุมเตียง ผ้าปูโต๊ะ ผ้าพันคอ ตุง ถุงย่าม และ ผ้าถุง ฯลฯ